Μπ. Χαρλαύτη: "Ο Μ. Θεοδωράκης είναι ένας άνθρωπος - σύμβολο"



Με δέος και λόγια απόλυτου σεβασμού αναφέρεται στον μεγάλο Έλληνα δημιουργό Μίκη Θεοδωράκη η νέα ερμηνεύτρια των έργων του Μπέττυ Χαρλαύτη. «Ο Μίκης Θεοδωράκης συμβολίζει μια χώρα, έναν λαό, περισσότερους λαούς ενωμένους, έναν κόσμο ολόκληρο», δηλώνει στη συνέντευξή της στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η νέα μούσα του κορυφαίου Έλληνα συνθέτη. 

Μιλώντας για τον δίσκο «Η Μπέττυ Χαρλαύτη στον κόσμο του Μίκη Θεοδωράκη» που έγινε σε ενορχήστρωση και διασκευή του Γιάννη Μπελώνη και με τη συμμετοχή Ζουλφού Λιβανελί, Μαρίας Φαραντούρη και Γιώργου Περρή, η νεαρή ερμηνεύτρια εκμυστηρεύεται στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Νιώθεις ότι προϋπόθεση μιας "θεοδωρακικής" ερμηνείας είναι η αντίληψη τού τι θέλει να δώσει ο ίδιος ο συνθέτης μέσα από τη δημιουργία του. Για αυτό, προσθέτει, και οι ηχογραφημένες ερμηνείες με τη φωνή του ίδιου του Μίκη Θεοδωράκη -που περιλαμβάνει ο δίσκος- είναι πολύτιμες. 

«Δουλεύοντας στο πλάι μιας τέτοιας οικουμενικής προσωπικότητας, και μέσω της Λαϊκής Ορχήστρας "Μίκης Θεοδωράκης" και μέσω της προετοιμασίας του δίσκου που φτάνει στα χέρια σας, γέμισα την ψυχή και τη μνήμη μου με εικόνες, λόγια, στιγμές πολύτιμες που θα με εμπνέουν για πάντα» σημειώνει η κ. Χαρλαύτη. 

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη της Μπέτυς Χαρλαύτη

Ερ: Τι συμβολίζει για εσάς ο Μίκης Θεοδωράκης;

Απ: Μια χώρα ολόκληρη, ένα λαό, περισσότερους λαούς ενωμένους, το όραμα και την πίστη για μια καλύτερη και δικαιότερη ζωή, στιγμές ρίγους των παιδικών μου χρόνων, ένα φαινόμενο της εποχής μας και τελικά, έναν κόσμο ολόκληρο. Για όλους μας νομίζω είναι ένας άνθρωπος-σύμβολο. Επειδή συμβαίνει να έχω την τύχη να βρεθώ κοντά του και να λουστώ λίγη από την συμπαντική αύρα του, για εμένα σημαίνει πια, μαζί με όλα αυτά, και πολύτιμες ώρες μαζί του που κουβαλώ και θα κουβαλώ ως εφόδιο ζωής.

Ερ: Ποιες είναι οι ερμηνευτικές απαιτήσεις των τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη;

Απ: Ομολογώ ότι πάντα προσέγγιζα την μουσική του, ως ακροάτρια αλλά και ως ερμηνεύτρια, μάλλον αυθόρμητα έως παρορμητικά. Είναι τέτοια και τόση η έλξη της πρώτης επαφής με το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, που δεν αφήνει περιθώρια για αναλύσεις πριν σε συνεπάρει. Αν σκύψουμε όμως πάνω από τα τραγούδια του, τότε θα έλεγα πως απαραίτητα συστατικά για την ερμηνεία τους είναι ο λυρισμός, το ψυχικό σθένος του ερμηνευτή ώστε να υπηρετεί την επικότητά τους αθόρυβα και ένα όργανο σίγουρα δουλεμένο, που δεν χάνει όμως την γήινη υπόστασή του και που δεν δημιουργεί απόσταση από το καλώς εννοούμενο λαϊκό τραγούδι. Κυρίως όμως νοιώθω πως προϋπόθεση μιας «θεοδωρακικής» ερμηνείας είναι η αντίληψη τού τι θέλει να δώσει ο ίδιος ο συνθέτης μέσα από τη δημιουργία του- για αυτό και οι ηχογραφημένες ερμηνείες με την φωνή του ίδιου του Μίκη Θεοδωράκη είναι πολύτιμες. 

Ερ: Τι πιστεύετε ότι καθιστά το έργο του Μίκη Θεοδωράκη διαχρονικό;

Απ: Το ότι βυθίζεται απ΄ άκρη σ΄ άκρη στην ουσία της ζωής. Ο ίδιος έζησε μια ζωή όσο πολλές μαζί. Με αμέτρητες κακουχίες, δυσκολίες και αγώνες, έως πολύ μεγάλες στιγμές, συναντήσεις με ιστορικά πρόσωπα του αιώνα μας και ύψιστες δόξες στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου, σκορπίζοντας δύναμη και πίστη σε όλους εμάς και εισπράττοντας για αντάλλαγμα το μόνο που με ειλικρινή ευγνωμοσύνη μπορούμε να του επιστρέψουμε: την αγάπη μας. Όλα αυτά και άλλα τόσα τα περικλείει στην μουσική του με τρόπο ιδεατό. Και όλα αυτά μαζί δεν είναι άλλο παρά η ίδια η ζωή. Αυτό νομίζω είναι και το διαβατήριο της δημιουργίας του Θεοδωράκη για να διασχίζει τις δεκαετίες με χαρακτηριστική άνεση, αναμετρόμενη μάλιστα με ένα σύστημα που δεν την ευνοεί αλλά καταφέρνει και το νικά. Ας μην ξεχνάμε βέβαια το γεγονός ότι πρόκειται για έναν συμφωνικό συνθέτη, από τους μεγαλύτερους του αιώνα μας παγκοσμίως. Και ένας τέτοιος συνθέτης δεν μπορεί παρά να έχει κατακτημένη μια ευρεία αντίληψη του ανθρώπου και των εποχών, την οποία και διοχετεύει στην δημιουργία του, καθιστώντας τη διαχρονική. Πόσο μάλλον ο Μίκης Θεοδωράκης, που συμβαίνει να είναι βαθύς γνώστης της ιστορίας αλλά και μέρος της. 

Ερ: Ποια τα οφέλη που αντλήσατε από τη συνεργασία σας με τους Ζουφλού Λιβανελί, Μαρία Φαραντούρη, με την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής υπό το Στάθη Σούλη, με τον Γιάννη Μπελώνη, αλλά και με τον Γιώργο Περρή;

Απ: Η τιμή που μου κάνουν πρώτα από όλα να βάζουν το όνομά μου πλάι στο δικό τους. Ειδικά οι Ζουφλού Λιβανελί και Μαρία Φαραντούρη, οι εμβληματικότεροι συνεργάτες του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και δύο τεράστιες διεθνείς προσωπικότητες, μου έκαναν ένα πολύ μεγάλο δώρο. Και βέβαια αποκόμισα πολλά παρατηρώντας τόν τρόπο που δουλεύουν, αλλά και τον υπέροχο τρόπο που προσεγγίζουν τη νέα γενιά. Η συμμετοχή του Γιώργου Περρή, ενός ταλαντούχου ερμηνευτή της γενιάς μου με διεθνή καριέρα, επίσης έδωσε μια άλλη διάσταση στο ντουέτο μας, την «Όμορφη πόλη», όπου μας χάρισε την ερμηνεία του στα γαλλικά, συμπληρώνοντας και ενισχύοντας έτσι το μήνυμα αυτού του δίσκου για Ενότητα των Λαών, όπως το έργο του Θεοδωράκη ξέρει να εμπνέει. Η σύμπραξη ενός καλλιτέχνη με μια συμφωνική ορχήστρα είναι από μόνη της ένα μεγάλο γεγονός στην καριέρα του. Η σύμπραξή μου με την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ, μια ιστορική πλέον συμφωνική ορχήστρα της χώρας μας, είναι, όπως κατανοείτε, μια σημαντική παρακαταθήκη για εμένα. Ο μαέστρος Στάθης Σούλης, αρχιμουσικός που ανήκει επίσης στην νέα γενιά, έδωσε μια άλλη, φρέσκια προσέγγιση και αποτέλεσμα στην συνεργασία μας. Καθοριστικό ρόλο στο όλο αποτέλεσμα βέβαια και στο «δέσιμο» των συστατικών του δίσκου, έπαιξε η δουλειά του μουσικολόγου, ενορχηστρωτή και πιανίστα Γιάννη Μπελώνη, με τον οποίο ουσιαστικά μοιραστήκαμε το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς και της μακρόχρονης προετοιμασίας, έχοντας πάντα πλάι μας τον Μίκη Θεοδωράκη. Χάρισε σε εμένα και τον δίσκο μας τη βαθιά γνώση του στη μουσική και ειδικά στη μουσική του Θεοδωράκη, όντας συνεργάτης του επί χρόνια άλλωστε. Αλλά και το πολυσχιδές ταλέντο του ως μουσικού και ενορχηστρωτή, που κατάφερε να αποδώσει πιστά και με σεβασμό την «ιδέα» των τραγουδιών του συνθέτη στη νέα αυτή συμφωνική μορφή. 

Ερ: Μετά από μια περίοδο κυοφορίας δύο ετών ο δίσκος σας φτάνει στο κοινό. Ποιες οι προσδοκίες σας;

Απ: Μπορώ να απαντήσω μόνο συναισθηματικά σε αυτή την ερώτηση. Ήταν αρχική επιθυμία μου να στέλνεται ένα μήνυμα φιλίας και ενότητας των λαών μέσα από τη δουλειά, μήνυμα που διέπει άλλωστε ολόκληρο το έργο του Μίκη Θεοδωράκη. Εξ ου και ο αδιόρατος άξονας που διαπερνά τα τραγούδια του δίσκου, τραγούδια τα οποία, είτε συνδέθηκαν με άλλους λαούς, είτε συνδέονται τώρα, όπως η Μαγιοπούλα που ερμηνεύεται για πρώτη φορά και στα τουρκικά. Στην συνέχεια θα ευχόμουν να μοιραστώ με το κοινό ένα μέρος της μαγείας και του ονείρου, με τα οποία ταυτίζεται το ταξίδι του δίσκου για εμένα. Δουλεύοντας στο πλάι μιας τέτοιας οικουμενικής προσωπικότητας, και μέσω της Λαϊκής Ορχήστρας «Μίκης Θεοδωράκης» και μέσω της προετοιμασίας του δίσκου που φτάνει στα χέρια σας, γέμισα την ψυχή και την μνήμη μου με εικόνες, λόγια, στιγμές πολύτιμες που θα με εμπνέουν για πάντα. Ευελπιστώ να περικλείονται ενεργειακά και να φτάνουν ως εσάς!

Ερ: Τι θα λέγατε ότι χαρακτηρίζει το νέο δίσκο σας; Υπάρχει μια νέα ανάγνωση στο εμβληματικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη;

Απ: Πρόκειται για έναν δίσκο που κατά βάσει δουλεύτηκε και ηχογραφήθηκε από νέους ανθρώπους με κλασική μουσική παιδεία, αλλά και σύγχρονα ακούσματα της γενιάς τους. Προσωπικά, έχοντας πίσω μου τρεις πυλώνες, που ακούν στο όνομα Θεοδωράκης-Λιβανελί-Φαραντούρη, ένοιωθα πως παίρνω στα χέρια μου μια πολύτιμη σκυτάλη. Νομίζω όλοι είχαμε αυτό το συναίσθημα. Αυτή η αίσθηση της μεταλαμπάδευσης νομίζω χαρακτηρίζει και τη δουλειά. Δεν είναι εύκολο ή δίκαιο να αποφανθώ αν καταφέραμε μια νέα ανάγνωση σε ένα τόσο εμβληματικό, όπως λέτε, έργο. Πρόκειται βέβαια για τον πρώτο ολοκληρωμένο δίσκο τραγουδιών του συνθέτη σε συμφωνική απόδοση την οποία εμπνεύστηκε ο Γιάννης Μπελώνης. Ο οποίος μάλιστα περιέχει και δύο ανέκδοτα τραγούδια. Αυτό ναι, αποτελεί μια πρόταση γιατί, αν και τραγούδια, περιέχουν όλο το μεγαλείο του Μίκη Θεοδωράκη και των μεγάλων μας ποιητών. Και αυτό αναδεικνύει από μια άλλη πλευρά η ενορχήστρωση του Μπελώνη. Το βέβαιο είναι πως όλοι οι συντελεστές δώσαμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, διάπυρο από την έμπνευση που αντλήσαμε από τον μεγάλο Μίκη Θεοδωράκη. 

Ερ: Ποια είναι τα επόμενα σας βήματα;

Απ: Συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως και πριν την κυκλοφορία του δίσκου. Σε λίγο καιρό θα επισκεφτούμε τη Γερμανία, για τρίτη φορά σε ένα χρόνο, μαζί με τον Γιάννη Μπελώνη, για να ερμηνεύσουμε Μίκη Θεοδωράκη και άλλους Έλληνες και διεθνείς συνθέτες. Παράλληλα ασχολούμαι με την προετοιμασία νέας δουλειάς, αρκετά ετερόκλιτης σε σχέση με τις ερμηνείες που με έχει συνηθίσει ο κόσμος. Και βέβαια βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για την κυκλοφορία της διεθνούς εκδοχής του δίσκου που κρατάτε στα χέρια σας, γεγονός που αναμένουμε να σας παρουσιάσουμε με ανυπομονησία και όραμα.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σχόλια